Geen verklikking

‘Geen verklikking’ is uitverkocht
en niet meer te verkrijgen

Voorwoord

Door de repressie (1944-1948) werden tienduizenden mensen getroffen. Doorgaans betrof het Vlaamsgezinden. In bepaalde streken was een lidmaatschap van het Davidsfonds al voldoende om opgepakt te worden. Vaak werden de zogenaamde ‘zwarten’ gemolesteerd, hun bezittingen vernield of geroofd en hun huizen door de staat in beslag genomen. Daarbij komen nog de duizenden onschuldige slachtoffers. Echtgenotes, kinderen en ouders die zelf opgesloten, geslagen, enz… werden omdat hun man, vader en zoon afwezig was of elders ondergedoken zat. Zij werden dan direct met de haat van hun agressors geconfronteerd waartegen ze doorgaans geen verweer hadden.

In historische verhandelingen en getuigenissen komt meestal de repressie en epuratie in de steden ter sprake. Zelden wordt er hierbij aandacht besteed aan het platteland of aan de landelijke gemeentes. Voor ons ligt thans een dergelijk getuigenis. In haar boek vertelt Annie Tanghe over de repressie in haar gemeente Kortemark en over het lot van haar vader, Jules. Hij werd door zijn buur aangegeven en opgesloten maar kwam algauw weer vrij. Buiten de aantijging van zijn buurman vond het nochtans zeer diepgravende militaire tribunaal niets bezwarends tegen Jules Tanghe. Enkel was hij lid van het Vlaamsch Nationaal Verbond (VNV) geweest maar had in 1938 al zijn lidmaatschap opgezegd, en had hij vóór de oorlog enkele malen met de partijkrant Volk en Staat gecolporteerd. Tijdens de bezetting had Jules Tanghe zich ver van alle politiek gehouden. Toch werden hij en zijn gezin na de oorlog met de zogenaamde spontane volkswoede geconfronteerd. Wekenlang leefden moeder Tanghe en haar kinderen in angst. Angst voor het lot van hun man en vader, angst dat hun huis vernield zou kunnen worden, angst om op straat te komen, …

Schrijfster, Annie Tanghe was op het ogenblik van de feiten nog te jong om het allemaal zelf bewust meegemaakt te hebben. Zij tekende haar verhaal op aan de hand van getuigenissen en een nauwkeurige studie van het strafdossier van haar vader op het auditoraat-generaal in Brussel.

De documentaire weergave van dat strafdossier toont goed aan hoe onzinnig de aanklacht tegen Jules Tanghe klonk. Toch was hij ook een van de tienduizenden slachtoffers… Ook nu nog is er moed nodig om een dergelijk verhaal te publiceren. Het boek vormt dan ook een aanwinst voor de historiografie van de repressie.

Pieter Jan Verstraete
3 juli 2004

Uit 'Geen verklikking'
Annie Tanghe, 2004